Peringkat Sensori motor ( 0 – 2 tahun )
Peringkat Praoperasi ( 2 – 7 tahun )
Peringkat Operasi Konkrit ( 7 – 11 tahun )
Peringkat Operasi Formal ( 12 tahun ke atas )
- a)Peringkat Sensori motor (0 – 2 tahun )
- Bayi mengkoordinasi maklumat deria dengan kebolehan motor untuk membentuk skema tingkah laku. Bayi menggunakan deria dan pergerakan fizikal untuk mempelajari persekitarannya. Kanak-kanak belajar mengangkat benda, memain- mainkannya, merasa dan meggigitnya. Pada peringkat ini, bayi gemar menggunakan mulut untuk merasa dan menghisap objek yang berada di persekitarannya. Contoh : menghisap ibu jari, memasukkan objek ke dalam mulut, mencapai objek yang berbunyi.
- Kanak-kanak turut menunjukkan permulaan pemikiran logik pada peringkat ini. Contohnya kanak-kanak dapat mengatur skema-skema yang mudah dan logik untuk mengeluarkan barang-barang daripada sebuah bekas yang tertutup / boleh mengatur langkah untuk mengambil objek yang jauh.Pada umur 2 tahun, kanak-kanak memperoleh kepercayaan tentang kekekalan objek, iaitu kanak-kanak sedar objek akan terus wujud walaupun objek itu tidak dapat dilihat atau disentuh.
- Kanak-kanak juga dapat melakukan tindakan ulangan, iaitu mengulangi sesuatu tingkah laku atau tabiat, misalya menghisap ibu jari.Kanak-kanak mula meniru tindakan yang dia tidak pernah lakukan sebelum ini. Kanak-kanak belajar semua tindakan itu melalui orang lain atau melalui objek yang dapat dilihat dan disentuh.
- Perkembangan Kognitif Kanak-kanak Peringkat Sensori Motor (0-2 tahun)
- -Mengkoordinasi maklumat deria dengan pergerakan motor.
- -Kepuasan mengenakan tindakan terhadap objek.
- -Permulaan pemikiran logik dengan aktiviti-aktiviti mudah.
-Mula menggunakan imitasi, memori dan pemikiran.
-Konsep pengekalan objek – sedar objek wujud walaupuntidak boleh didengar atau dilihat.
-Mediation – menggunakan simbol / bahasa untuk objekorang dan peristiwa.
Kemahiran-Kemahiran Yang Diperolehi Kanak-Kanak Peringkat Sensori motor
1.membuat/Memahami imitasi.
2.konsep pengekalan objek.
1.Membuat Imitasi
Menurut Piaget, kanak-kanak berumur 18-24 bulan boleh melakukan imitasi terhadap tingkah laku yang dilihatnya. Contohnya menekan butang telefon mainan untuk menghasilkan bunyi, memicit itik mainan, mengangkat ganggang telefon bila berdering.
-Deffered imitation (peniruan tingkah laku lepas) iaitu kebolehan meniru tingkah laku model yang tiada di depan matanya, tingkah laku tersebut telah dilihatnya beberapa jam lalu dan telah disimpan dalam ingatannya.
2.Pengekalan Objek (Object Permanence)
- Kanak-kanak sudah boleh menggambarkan objek di dalam mindanya.
-Kanak-kanak menyedari bahawa objek atau peristiwa tidak hilang walaupun tidak dapat dikesan oleh semua alat derianya.
-Kanak-kanak sudah menyedari kewujudan seorang walaupun orang itu keluar / hilang daripada pandangannya. Contohnya Fatimah melihat ibunya hilang daripada pandangannya dibawa oleh kereta, dia tidak menangis sebab dia tahu ibunya akan pulang.
b)Peringkat Pra Operasi ( 2 – 7 tahun)
-Pada peringkat ini sifat naluri dan pemikiran simbolik kanak-kanak semakin menonjol.
-Praoperasi – kanak- kanak sudah mula berfikir secara logik tetapi masih belum boleh memproses pemikiran mengikut peraturan-peraturan yang logik.
-kanak-kanak mula mengenal simbol untuk mewakili pelbagai aspek dalam persekitarannya.Contohnya kanak-kanak mengandaikan buku sebagai kereta apabila ditolak di atas lantai.
-kanak-kanak semakin maju dalam penguasaan bahasa, tetapi masih belum dapat membezakan antara sifat-sifat benda hidup dengan benda bukan hidup. Contohnya kanak-kanak mempunyai imaginasi bahawa batu adalah benda hidup.
Egosentrisme-kanak-kanak belum boleh membezakan pandangan diri sendiri dengan pandangan orang lain. Pada permulaan peringkat praoperasi, Kanak-kanak sukar untuk memahami konsep urutan bersiri.Misalnya, kanak-kanak tidak boleh yang menyusun objek yang mempunyai urutan yang tertentu dalam siri yang sempurna kanak-kanak tidak mempunyai konsep pengekalan. Pengekalan – idea bahawa satu kuantiti adalah sama walaupun telah berubah.
- 1.Proses Kebalikan.
-Kanak-kanak belum boleh membuat proses kebalikan, iaitu mengingat bentuk asal objek dalam bentuk imej mental.
- Kanak-kanak selalunya tidak dapat menjawab atau boleh menjawab tetapi mengambil masa yang lama untuk mendapat jawapan daripada kanak-kanak yang telah menguasai proses kebalikan. Dalam erti kata lain, mereka telah berada di tahap pemikiran operasi konkrit.
- 2.Pengekalan (Conservation) isipadu
- -Kanak-kanak gagal mengenalpasti jumlah isipadu yang sama banyak jika ia berada dalam cawan yang berlainan.
- -Kanak-kanak juga tidak menguasai konsep desentrasi (decentration) dan kebalikan (reversibility).
- -Pengekalan Nombor /Bilangan-Kanak-kanak belum memperolehi konsep pengekalan bahan
Perkembangan Kognitif Kanak-kanak Peringkat Pra Operasi
-mula menggambar dan merancang skema.
-mewakili sesuatu dengan simbol mental, iaitu dengan bahasa, gambar atau isyarat.
-Berupaya mengingat semula peristiwa yang sudah berlaku dan boleh membanding dua peristiwa yang berlaku.
-2 tahun – boleh terlibat dalam permainan membayangkan sesuatu (pretend play). Contohnya,menggunakan botol sebagai telefon. Merupakan peringkat permulaan pemikiran simbolik
-Mengumpulkan objek mengikut fungsi, bentuk dan warna
-Belum menguasai pengekalan isipadu, saiz, panjang, pendek dan proses kebalikan.
-Egosentrik – sukar memahami pendapat orang lain.
-Animisme – memberi sifat hidup pada benda dan peristiwa.
-Pemusatan – memberi sesuatu dari satu perspektif sahaja.
-Intuitif – tumpuan pada aspek yang nyata sahaja.
- c)Peringkat Operasi Konkrit ( 7 – 11 tahun )
- Woolfolk, 1987 – kanak-kanak berupaya berfikir berbalik dan memahami konsep pemuliharaan.Kanak-kanak sudah boleh mula berfikir Mereka dapat melakukan pengelasan secara logik. dan penyusunan bersiri. Maka, mereka dikatakan mempunyai logik yang lengkap bagi membuat operasi konkrit. Mereka sudah faham konsep Mereka boleh menyelesaikan tugas pembalikan kerana walaupun objek berkaitan dengan pengabadian. diubah kedudukan mereka faham bahawa tiada perubahan yang berlaku. Contoh nya Kanak-kanak boleh menyelesaikan operasi 4 + 6 = 10 atau 10 – 6 = 4. kanak-kanak sudah boleh mengubahsuai dan menyusun semula imej dan simbol dalam membuat rumusan atau keputusan yang logik. Kanak-kanak juga beransur- ansur menguasai pengekalan terutama isipadu dan berat, mengklasifikasi dan mengkategori serta membuat perkaitan logik (relational logic).
- Perkembangan Kognitif Kanak-kanak Peringkat Operasi Konkrit
- -Berkebolehan berfikir secara logik. Sudah boleh menguasai konsep pengekalan (conservation).
- -Menguasai proses pengelasan
- -Proses menyusun secara bersiri mengikut susunan menaik dan menurun.
- -Mula bersosial dan menerima pandangan rakan-rakan semasa bermain atau membuat aktiviti bersama.
- 1.Pengekalan (Conservation)
- -Bermaksud perubahan bentuk objek / susunan tidak mengubah cirinya / sifatnya.
- -Berlaku pada isipadu / kuantiti cecair, berat, bahan pejal seperti plastesin dan nombor.
- -Pada peringkat ini, kanak-kanak memperoleh konsep keabadian atas kuantiti sesuatu bahan walaupun bahan itu mengalami perubahan yang ketara. Contohnya dua gelas (gelas A dan gelas B) yang sama besar diisi air yang sama banyak. Kemudian,kandungan air dari gelas B dituang kepada gelas lebar iaitu bekas C. Kanak-kanak pada peringkat ini sedar bahawa isipadu air kedua-dua gelas adalah sama walaupun bentuk gelas adalah berbeza. gelas c= gelas a =gelas b
- 2)Mengklasifikasi
- - Kanak-kanak boleh mengumpulkan benda-benda mengikut cirinya ke dalam kategori tertentu.Contohnya pengangkutan darat terdiri daripada kereta, lori, van, basikal, trak dan sebagainya. Ciri-cirinya adalah beroda dua, empat atau lebih dan bergerak. Manakala helikopter dan kapal terbang pula merupakan pengangkutan udara yang beroda dua.
- 3)Perkaitan Logik
- -Pemahaman yang lebih tentang perkaitan kuantitatif dan perkaitan logik. Contohnya guru memberi arahan kepada murid- muridnya, “Berbaris mengikut ketinggian, dari tinggi ke rendah.” Arahan ini mudah difahami oleh mereka. Mereka sudah boleh menyusun di dalam minda senarai secara siri ketinggian atau berat.
- -mereka juga boleh menerangkan perkaitan antara elemen dalam sesuatu senarai.• Contoh : Aina lebih tinggi daripada Jami’Atul, Jami’Atul pula lebih tinggi daripada Fatini. Mereka boleh memberi jawapan yang betul mengikut ketinggian, iaitu Aina lebih tinggi daripada Fatini.• Pemikiran pemikiran egosentrik decentered (objektif) (Slavin, 1997)
- 4)Pemikiran decentered
- – kanak-kanak memahami bahawa persepsi orang lain berlainan daripada mereka. Dalam erti kata lain, kanak-kanak sudah memahami bahawa orang lain mempunyai persepsi sendiri.
- d)Peringkat Operasi Formal ( 12 tahun ke atas )
- -Kanak-kanak boleh memikir beberapa pertimbangan bagi satu- satu masalah. Sudah berupaya berfikir secara abstrak dan boleh menyelesaikan masalah kompleks.Pemikiran kanak-kanak tidak lagi terikat kepada benda konkrit, malah mereka boleh memikirkan peristiwa secara logik walaupun asasnya bukan realiti.
- Ciri – ciri pemikiran formal.
- 1.Berfikir secara abstrak
- -Kanak-kanak boleh berfikir secara abstrak seperti menyelesaikan masalah-masalah Matematik yang melibatkan perwakilan abstrak. - Contoh : 4x + x = 10. Berapakah nilai x?
- 2.Berfikir secara sistematik
- -Boleh berfikir secara sistematik untuk memberi beberapa kemungkinan penyelesaian. Contohnya sekiranya anda pergi bercuti dengan membawa tiga helai kemeja-T, tiga helai blaus dan tiga helai jaket, berapakah kombinasi pakaian yang anda boleh dapat dari set ini?
- 3. Membuat hipotesis
- - Boleh membuat hipotesis dan mencari alternatif penyelesaian masalah.
- - Boleh menaakul secara induktif dan deduktif.
- - Kebolehan kanak-kanak memikirkan penyelesaian secara induktif atau deduktif memungkinkan mereka membuat kajian dan menggunakan pemikiran saintifik.
- 3(a)Pemikiran Induktif
- Pemikiran khusus-generalisasi yang lebih luas .Contohnya dengan mengkaji kesan-kesan pencemaran alam sekitar, mereka boleh membuat hipotesis (ramalan) tentang akibat pencemaran teruk yang akan terjadi yang kepada bandar-bandar besar pada 10 tahun akan datang.
- 3(b)Pemikiran Deduktif
- Pemikiran am-khusus Contohnya melalui fakta-fakta yang dipelajari seperti keperluan asas tumbuhan untuk membuat makan, kanak-kanak boleh memberi contoh keadaan-keadaan yang memungkinkan tumbuhan hidup dengan subur.
- 4.Bersifat egosentrik
- - Remaja lebih tertumpu kepada idea dan pemikiran mereka sendiri.
- - Susah menerima pandangan dan pendapat orang lain.
- 5.Mempunyai perasaan seperti perbuatan mereka sentiasa diperhatikan orang sekeliling.
- Perkembangan Kognitif Kanak-Kanak Peringkat Operasi Formal
- - Boleh melakukan proses mental ke atas idea-idea dan membuat jangkaan / andaian berdasarkan fakta.
- -Berfikir secara abstrak.
- -Berfikir secara sistematik – memberi beberapa kemungkinan penyelesaian.
- -Boleh membuat hipotesis dan mencari alternatif penyelesaian secara induktif dan deduktif.
- -Egosentrik remaja muncul pada peringkat ini.
0 comments:
Post a Comment